okuma ve yazma oranı %90'ların üzerinde değişim göstermektedir.İlk öğretimini kasabada tamamlayanların büyük bir kısmı devlet memuru olmuştur.Darboğaz'da yerleşik nüfusun büyük kısmını emekliler oluşturmaktadır.
Darboğaz Şehit Ümit Yaşar Ulupınar İlköğretim Okulu
1923 yılında Cumhuriyetin kuruluşu ile ilk okul eğitimine başlanan kasabamızda, 1971 yılında açılan ortaokul ile 1990 yılında birleştirilerek Darboğaz ilköğretim ilköğretim okulu olmuştur.
1993 yılında PKK teröristlerince Şanlıurfa ilinde şehit edilen elektronik mühendisi, Ümit Yaşar ULUPINAR'ın ismi okulumuza verilerek; 1994 yılından itibaren Darboğaz Şehit Ümit Yaşar ULUPINAR İlköğretim okulu adını almıştır.
DarboğazŞehit Ümiyt Yaşar ULUPINAR İlköğretim okulu bünyesinde 2003-2004 öğretim yılında; Anasınıfı:10 kız- 6 erkek olmak üzere Toplam 16 öğrenci, 1-8 arası sınıflarda 110 kız-107 erkek olmak üzere Toplam: 217 öğrenci mevcuttur.Toplam 10 derslikte Eğitim-Öğretim faaliyetleri sürdürülmektedir.
İlköğretim okulu bünyesinde Hemşerimiz sayın Mehmet ÜNLÜ vasıtasıyla Holanda'nın Albede kolejinden bağışlanan bilgisayarlar için bir labaratuvar açılmış fakat seçmeli bilgisayar dersi olmasına rağmen hâlâ öğretmen ataması yapılmamıştır.
Darboğaz'da geçmiş dönemlerde yerel yönetimce pansiyonlu lise için yer tahsisi yapılmış olup, pansiyonlu lise yapımı hükümetin 2005 yatırım programına kaydırılmıştır.
DARBOĞAZ ŞEHİT ÜMİT YAŞAR ULUPINAR İLK ÖĞRETİM OKULU
Derslik Sayısı
|
10
|
Öğrenci Sayısı
|
217
|
Sınıf Öğretmeni Sayısı
|
5
|
Branş Öğretmeni Sayısı
|
3
|
Hizmetli Sayısı
|
2
|
Yaygın Eğitim Kurumları
Darboğaz'da Ulukışla Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından dönem dönem , biçki-dikiş, bilgisayar, okuma-yazma vb kursları düzenlenmektedir.
Darboğaz Halk Kütüphanesi
KÜLTÜR
Folklor
Kasabamızda folklor, İç Anadolu’nun ayrılmaz bir parçasını teşkil eder. Düğünler diğer Anadolu kasaba ve köylerinin düğünlerinden pek farklılık göstermez. Ayrıca kasabamıza gelen Adana ve Mersinli yaylacıların etkisi ile; bu bölgelerin folkloru düğünlere de yansıyarak;folklorun daha da zenginleşmesine katkı sağlamıştır. Kasabamızda oynanan halk oyunlarından bazıları şunlardır: Nari, Lorki, Üçayak, Çiftetelli, Pekmez, Sinsin ve Tarbaz (Köylü ) halayıdır.
Tarbaz Köylü halayı
TARBAZ ( KÖYLÜ ) HALAYI FOLKLOR r.
Kız isteme, Söz kesme, Yenge binme, Kına gecesi, Düğün ekmeği, Bayrak dikme, Nişan, Gelin alma, Kız gezmesi vb. düğünlerimizin temelini oluşturur. Eskiden gelin ata binerken son zamanlarda taksiye bindirilmektedir. Burada yeri gelmişken önemli bir konuya da değinmekde fayda var: Kasabamıza has bir oyun olup; Niğde il yıllığına ( Porsuk Halayı ) olarak geçmiş olan bu halayın adının Tarbaz (Köylü) Halayı olarak düzeltilmesi gereğini önemle vurgulamak gerekir. Çevre köy ve kasabalar bu halayı düğünlerde çekerlerken; ( Tarbaz Halayı ) olarak çekerler. Bu halay düğünlerde sözleri ile birlikte söylenerek çekilmektedir. Sözleri de Şöyledir:
TARBAZ ( KÖYLÜ ) HALAYI
Alayım, kaçayım dağlara seni ( 2 ) Hey!
Laleli, sümbüllü bağlara seni ( 2 ) Hey!
Yüce dağ başına yatmış uyumuş, ( 2 ) Hey!
Ela gözlerini uyku bürümüş, ( 2 ) Hey!
Evvel küçük idi, şimdi büyümüş. ( 2 ) Hey!
Yüceden boşandı dağların bendi, ( 2 ) Hey!
Gel etme sevdiğim yemini, andı, ( 2 ) Hey!
Yoktur sevdiğimin cihanda dengi. ( 2 ) Hey!
Tepeler, tepeler yüksek tepeler, ( 2 ) Hey!
Yükseğine kar yağar, engine sepeler, ( 2 ) Hey!
Sandıkta küflenmiş altın küpeler. ( 2 ) Hey!
Kaleden kaleye şahin uçurdum, ( 2 ) Hey!
Ah ile Vah ile ömrüm geçirdim, ( 2 ) Hey!
Evvel tutmuş idim, şimdi kaçırdım. ( 2 ) Hey!
Halayın sözlerinin derlenmesinde başvurulan Sayın Cumali YILDIRIM amca : Yıllarca kemanı ve yanık güzel sesi ile düğünlerde çalıp,söylemiştir.Kendisine gösterdiği yakın ilgiden dolayı teşekkür ederiz.Halay çekilirken sözler; halay başı tarafından solo şeklinde, halayı tutan diğer kişiler tarafından da koro şeklinde tekrarı yapılarak söyleni